“Wij willen niet slopen maar demonteren”, zegt Koen Rooseboom, manager Circulair bij het sloop- en saneringsbeleid Borkgroep uit Stuifzand. Hij legt een grote uitdaging neer in de vijftiende podcastaflevering van het netwerk Groene Groeiers van VNO-NCW en MKB Nederland. De podcast werd live uitgezonden op New Business Radio op de laatste dag van de nationale Week van de Circulaire Economie.
Terugluisteren
Podcast integraal (50 min.)
Wilde Idee van Martin Tietema, eigenaar Foamplant (8.min)
Rooseboom wil terug naar de roots van het bedrijf. Pal na de oorlog is Bork opgericht. Gebouwen lagen in puin, materialen waren schaars, grootvader Jan Bork zag het gat in de markt. Hij ging materialen, van hout tot prikkeldraad, verzamelen en verhandelen. Maar met de opkomst van de grote bouwmarkten, zoals de Gamma, die bouwmaterialen goedkoop en op maat konden leveren, verdween het hergebruik bij Bork.
Anno 2022, met de toenemende grondstoffenschaarste wil de bedrijfsleiding de oude core business weer oppakken. Er zijn nu wel wat hobbels te nemen. Hoe haal je bijvoorbeeld isolatiemateriaal dat verkleefd is met andere materialen uit elkaar? Hoe haal je op een betaalbare wijze het cement van de bakstenen? En hoe verkoop je vervolgens een baksteen waar een stukje af is? Staat de wetgever een houten balk met boorgaten toe, is dat veilig genoeg? Hoe streng zijn de overheidsregels voor isolatiemateriaal dat niet 100 procent schoon is?
Madaster
Sabine Oberhuber is evenals haar partner Thomas Rau architect en samen hebben zij het Madaster ontwikkeld. Analoog aan het Kadaster worden in het Madaster de materialen in een gebouwde omgeving en de gebouwen vastgelegd. Nieuwe gebouwen zijn al vaak zo ontworpen dat de materialen er weer makkelijk uit te halen zijn voor hergebruik. Vanuit het Madaster krijg een nieuw gebouw een materialenpaspoort en kun je het zien als een materialendepot. Oude gebouwen zijn nog een materialenmijn, daar moet eerst onderzoek gedaan worden naar de samenstelling, kwaliteit van de onderdelen en mate van zuivere demontage.
Matches
In de podcast is de match snel gemaakt: Rooseboom wil verder praten met Oberhuber want een materialenpaspoort is heel handig voor de planning van de werkzaamheden van Bork. Verder praten wil hij ook met de andere groene groeier in de uitzending: Jan Jaap Folmer, eigenaar van Uppact. Met een nieuwe technologie kan dit bedrijf gemengde plastics verwerken tot een nieuwe, homogene plastic dat zo sterk is dat er zelfs funderingsbalken voor de bouw van gemaakt kunnen worden.
Wilde Idee
Het wilde idee wordt gepresenteerd door Martin Tietema van Foamplant. Onder het label Moorefoam maakt Foamplant als eerste en enige ter wereld een volledig circulair zacht schuim. Het schuim is geschikt voor gebruik in matrassen en meubels en biedt zo een duurzaam alternatief voor traditionele, moeilijk recyclebare schuimen als PU schuim.
Gedeputeerde Friesland
Gedeputeerde Friso Douwstra van de provincie Friesland begrijpt goed tegen welke belemmeringen in de wet- en regelgeving Bork aanloopt bij het hergebruik van sloopmaterialen. Dat materialen niet hergebruikt mogen worden, heeft vaak met regels voor de veiligheid te maken en die zijn er natuurlijk ook met een goede reden. Dit neemt niet weg dat Douwstra vindt dat naar de belemmeringen gekeken moet worden, vaak zal dat op nationaal niveau moeten gebeuren. De provincie kan de ontwikkeling naar een circulaire economie stimuleren door ondernemers te adviseren en financieel te ondersteunen. Douwstra kondigt een nieuw fonds aan dat speciaal in de Week van de Circulaire Economie gelanceerd is.
De podcast is mogelijk gemaakt door de drie Noordelijke provincies: Groningen, Friesland en Drenthe.